Toνωτική λοσιόν προσώπου & παλαιαί, πολύ παλαιαί ιστορίαι

ή το ελιξίριο της βασίλισσας της Ουγγαρίας

Σ’ αυτή την αναγεννησιακή συνταγή η ιστορία μπλέκεται με τους μύθους, υπάρχει γι' αυτή ενδιαφέρουσα βιβλιογραφία και από όσους έχουν ασχοληθεί με το θέμα, ο καθένας έχει μια διαφορετική εκδοχή! Το "νερό της βασίλισσας της Ουγγαρίας" θεωρείται ως το πρώτο αλκοολικό απόσταγμα που χρησιμοποιήθηκε σαν άρωμα αλλά και σαν ελιξίριο νεότητας.

Το όνομά του συνδέεται με την Ελισάβετ, βασίλισσα της Ουγγαρίας (1305-1381), που για χάρη της παρασκευάστηκε το ελιξίριο αυτό, για να τη γιατρέψει από τους ρευματισμούς από τους οποίους υπέφερε στα 72 της χρόνια ή για να της δώσει τη χαμένη της ομορφιά. Θρυλείται ότι το ελιξίριο αυτό παρασκευάστηκε από ένα αλχημιστή της βασιλικής αυλής και ότι η αποτελεσματικότητά του ήταν τέτοια, ώστε ο 25χρονος βασιλιάς της Πολωνίας ζήτησε να την παντρευτεί!!

Λέγεται ακόμη πως η πρωτότυπη συνταγή (που στην πραγματικότητα δεν τη γνωρίζει κανείς) ήταν γραμμένη ιδιοχείρως από τη βασίλισσα με χρυσά γράμματα και πως τα κύρια συστατικά της ήταν 3 μέρη aqua vitae, 4 φορές αποσταγμένο, και 2 μέρη άνθη από δενδρολίβανο και θυμάρι.

Το πιθανότερο είναι πως το ελιξίριο αυτό χρησιμοποήθηκε σαν θεραπευτικό σκεύασμα του οποίου τις ιαματικές ιδιότητες αναφέρει και ο Culpeper, αλλά μεσουρανούσε στην Ευρώπη και σαν άρωμα μέχρι το μισό του 18ου αιώνα, ώσπου ήρθε η "Eau de Cologne" και του έκλεψε τη δόξα!

Η πρωτότυπη φόρμουλα λοιπόν αποτελεί έναν ωραιότατο γρίφο για τους λάτρεις της ιστορίας των φυσικών καλλυντικών και των αρωμάτων και στις μέρες μας το “Queen of Hungary’s Water” λανσάρεται είτε σαν τονωτική λοσιόν είτε σαν ελαφρύ άρωμα.

Από τις πιο διαδεδομένες συνταγές για το νερό της βασίλισσας της Ουγγαρίας, είναι αυτή της βοτανολόγου Rosemary Gladstar που την έκανε και μόδα στην Αμερική. H Gladstar, υποστηρίζει ότι αυτή τη φόρμουλα την επινόησαν τσιγγάνες (!) και ότι αποτελούσε πανάκεια για την ομορφιά τους. Χρησιμοποιεί σαν βάση το ξίδι (!!) και δε δίνει καμιά εξήγηση για την προέλευση του ονόματός της, παρόλα αυτά, θεωρεί ότι είναι μια από εκπληκτικότερες καλλυντικές συνταγές και την προτείνει ως τονωτική λοσιόν.

(!!) Το πιθανότερο είναι πως η Gladstar “παντρεύει” εν αγνοία της ή εσκεμμένα τη συνταγή για το νερό της βασίλισσας με το “ξίδι των τεσσάρων κλεφτών, άλλο μυστηριώδες σκεύασμα, ένα παραμύθι που το διηγήθηκα 10 χρόνια μετά από αυτό το ποστ...

Λάβετε λοιπόν τη συνταγή της Gladstar, ακριβώς όπως αναφέρεται στο βιβλίο της "Herbs for natural beauty", η οποία κυκλοφορεί ευρέως στο δίκτυο (π.χ. εδώ). Στη συνταγή αυτή θα χρησιμοποιήσουμε αποξηραμένα βότανα.

The Queen of Hungary’s Water (scenario 1)

- 6 μέρη μελισσόχορτο
- 4 μέρη χαμομήλι
- 1 μέρος δενδρολίβανο
- 3 μέρη καλέντουλα
- 4 μέρη αποξηραμένα πέταλα τριαντάφυλλου
- 1 μέρος φλούδα λεμονιού
- 3 μέρη φύλλα σύμφυτου
- οργανικό μηλόξιδο
- ροδόνερο
- αιθέριο έλαιο λεβάντας ή τριαντάφυλλο (το δεύτερο παραείναι ακριβό για να το βάλουμε σε ξίδι!)

• Βάζουμε σε γυάλινο βάζο με φαρδύ στόμιο όλα τα βότανα και τα καλύπτουμε τελείως με το μηλόξιδο. 
• Κλείνουμε το βάζο και το τοποθετούμε σε θερμό μέρος για 2-3 εβδομάδες. Κατόπιν στραγγίζουμε τα βότανα και διατηρούμε το ξίδι σε σκούρο γυάλινο μπουκάλι. 
• Αναμιγνύουμε ίση ποσότητα από το βοτανικό ξίδι με ροδόνερο (η γνώμη μου: καλύτερα η αναλογία να είναι 1 μέρος βοτανικό ξύδι : 4 μέρη ροδόνερο) και προσθέτουμε αιθέριο έλαιο κατά βούληση. C’est tout!

οδηγίαι προς ναυτιλομένους

Στην πραγματικότητα παίρνουμε ένα εκχύλισμα των βοτάνων, ένα βοτανικό βάμμα με ξίδι. Το μηλόξιδο περιέχει αλκοόλη και γι’ αυτό λειτουργεί σαν μέσο εκχύλισης. Περιέχει ακόμη και μηλικό οξύ το οποίο ανήκει στην οικογένεια των άλφα-υδροξυ-οξέων (AHAs), τα οποία συντελούν στην καλύτερη κυκλοφορία του αίματος, στην απομάκρυνση των νεκρών κυττάρων του δέρματος, συμβάλλουν στη σύνθεση νέου κολλαγόνου και αυξάνουν την υγρασία της επιδερμίδας. Η επιδερμίδα γίνεται απαλή και λεία.

Ο συνδυασμός των βοτάνων που προτείνει η Gladstar είναι πραγματικά αποτελεσματικός, ιδιαίτερα για τις λιπαρές επιδερμίδες (δε θα τη συνιστούσα στα ευαίσθητα δέρματα). Όλα τα βότανα έχουν αντισηπτικές και στυπτικές ιδιότητες, επιπλέον το τριαντάφυλλο, το χαμομήλι και η καλέντουλα έχουν αντιφλογιστικές ιδιότητες, το σύμφυτο δρα επουλωτικά, ενώ το ροδόνερο είναι μαλακτικό. Παίρνουμε λοιπόν μια τονωτική λοσιόν που συσφίγγει τους πόρους και αναζωογονεί. Το σκεύασμα αυτό έχει βαθμολογηθεί απ’ όλους με άριστα, εγώ την έχω δοκιμάσει και έχει πολύ καλά αποτελέσματα, έχω όμως μια ένσταση στη μυρωδιά του ξιδιού...,η οποία όμως δεν διατηρείται. Προσοχή χρειάζεται να μην έρθει σε επαφή με τα μάτια.

Δεν έχετε παρά να φτιάξετε το νερό της βασίλισσας και μη ξεχάσετε να καταγράφετε σε ηλεκτρονικό αρχείο όσες προτάσεις γάμου δεχόσαστε.

The Queen of Hungary’s Water (scenario 2)

Στο βιβλίο της Nancy Booth, "Perfumes, Splashes & Colognes", παρουσιάζεται μια άλλη εκδοχή του νερού της βασίλισσας, σαν ελαφρύ άρωμα αυτή τη φορά. Παίρνοντας κάποια στοιχεία της συνταγής αλλά δουλεύοντας μόνο με αιθέρια έλαια, παίρνουμε ένα ελαφρύ άρωμα εσπεριδοειδών-βοτάνων χρησιμοποιώντας:

- ½ της κούπας ανθόνερο πορτοκαλιάς
- ½ της κούπας βότκα

- 1 κουταλιά φυτική γλυκερίνη
- 30 σταγόνες αιθέριο έλαιο λεμόνι

- 30 σταγόνες αιθέριο έλαιο περγαμόντο

- 20 σταγόνες αιθέριο έλαιο λεβάντας
- 20 σταγόνες αιθέριο έλαιο δενδρολίβανο

- 10 σταγόνες αιθεριο έλαιο petitgrain
- 10 σταγόνες αιθέριο έλαιο νερολί
- 8 σταγόνες αιθέριο έλαιο μέντας

Σε ένα αποστειρωμένο γυάλινο μπουκάλι με βαποριζατέρ, βάζουμε πρώτα τη βότκα, τη γλυκερίνη και μετά τα αιθέρια έλαια. Τις 2-3 πρώτες μέρες ανακινούμε ελαφρά για να αναμιχθούν καλά τα έλαια. Αφήνουμε το άρωμα σε σκοτεινό μέρος να ωριμάσει τουλάχιστον για ένα μήνα. Κατά τη διάρκεια της ωρίμανσης ελέγχουμε το άρωμα και ενδεχομένως να θέλουμε να το βελτιώσουμε με το αιθέριο έλαιο που προτιμούμε. Τελευταίο προσθέτουμε το ανθόνερο πορτοκαλιάς.

Η συνταγή αυτή προσπαθεί να προσεγγίσει κάπως το "Hungary Water" των Crabtree & Evelyn που η παραγωγή του πλέον έχει σταματήσει.

Τώρα, για να σας κάνει πρόταση γάμου κάποιος πρίγκιπας, λογικά, θα πρέπει να έχετε ήδη πατήσει τα 72....

Πληροφορίες από:
- Nancy M. Booth, Perfumes, Splashes and Colognes, Storey Publishing, 1997
- Rosemary Gladstar, Herbs for Natural Beauty, Storey Publishing, 1999
- Henry Hartshorne, The Household Cyclopedia